“`html
Uzmanlar, İsrail’in bu hafta Suriye genelinde gerçekleştirdiği yüzlerce hava saldırısının tarihin en kapsamlı operasyonlarından biri olduğunu belirtiyor. Bu saldırılar, komşu ülkenin askeri potansiyeline ciddi bir darbe vurmuş durumda. ABD merkezli Washington Post gazetesinin haberine göre, İsrail’in Suriye’ye karşı uyguladığı savaş stratejileri çok önceden planlanmıştı ve Esad rejiminin çöküşüyle hemen harekete geçildi.
İsrail Güvenlik Kabinesi üyesi Avi Dichter, amaçlarının “sahadaki gerçekleri açığa çıkarmak” olduğunu belirtirken, eski istihbarat görevlisi Miri Eisin, İsrail’in uzun yıllardır Suriye ordusu, İranlı kuvvetler ve Hizbullah unsurlarının hareketlerini izlemesi gerektiğini vurguladı. Eisin, bu durumu “Çekmecedeki Plan” olarak tanımladı.
“Esad Rusya’ya kaçtığında, gerekli tüm bilgilere sahiptik” diyen Eisin, İsrail Savunma Kuvvetleri’nin kimyasal ve biyolojik silah tesisleri ile zırhlı birlikler ve hava alanları için hazırladığı işaretli haritaları açıkladı. Bununla birlikte, yüksek düzeydeki başka bir kaynak, Esad rejiminin düşüşünün üzerinden sadece birkaç saat geçtikten sonra, İsrailli yetkililerin Amerikalı mevkidaşlarıyla operasyonları müzakere ettiğini ifade etti.
Washington Post’a konuşan ABD’li yetkililer, daha önce verilen onayın İsrail’in Suriye’deki hava saldırılarının ‘meşru müdafaa’ kapsamında olduğuna dair olduğunu belirtti ve bu onayın hala geçerli olduğunu vurguladı.
ABD Dışişleri Bakanlığı, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Bakan Blinken arasında gerçekleşen görüşmeye ilişkin yazılı bir açıklamada bulundu. Açıklamada, “Bakan Blinken, Suriye’de Suriyelilerin liderliğinde ve hesap verebilir bir hükümete geçiş sürecinin sağlanması hakkında görüşlerini paylaştı.” denildi.
Görüşmede tüm aktörlerin insan haklarına sıkı bir şekilde uyması gerektiği ve sivillerin güvenliği konusunda fikir birliğine varıldığı belirtildi. Ayrıca, Blinken’ın Suriye’deki yerinden edilmiş kişilere yardım ulaştırılmasının önemine vurgu yaptığı ve Gazze’de ateşkesin bir an önce sağlanması gerektiğini dile getirdiği kaydedildi.
İsrail ordusu, Esad rejiminin düşüşünün ardından Suriye’ye 500’ün üzerinde hava saldırısı gerçekleştirdi. Açıklamalara göre hedefler arasında Suriye’nin hava savunma sistemleri ve askeri araçları da yer aldı. Saldırıların sonucunda, Suriye’deki gelişmiş uçaksavar sistemlerinin %90’ı, hava savunma sistemlerinin ise %85’i imha edildi.
Ayrıca, Suriye’ye ait Rus yapımı SU-22 ve SU-24 uçaklarının artık kullanılamaz hale getirildiği, hava kuvvetlerinin yüzde 40’ının da yok edildiği belirtildi. İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz, 9 Aralık’ta Lazkiye Limanı’na yönelik saldırılarında Suriye’nin deniz gücünün de etkisiz hale getirildiğini iddia etti.
Esad rejiminin çöküşünün ardından Suriye gündemi üzerine bölge ülkeleri ve Batılı ülkeler bir araya gelecek. Ürdün Dışişleri Bakanlığı, Türkiye, ABD, AB, BM, Suudi Arabistan, Irak, Lübnan, Mısır, Birleşik Arap Emirlikleri, Bahreyn ve Katar dışişleri bakanlarının katılacağı “Suriye” konulu zirvenin düzenleneceğini bildirdi. Bakanlık, zirvede Suriye ile ilgili gelişmelerin tartışılacağını duyurdu.
Filistin resmi ajansı WAFA’nın haberine göre, İsrail savaş uçakları Nusayrat Mülteci Kampı’ndaki birçok yapıyı hedef aldı. Bu saldırılarda 30 Filistinli yaşamını yitirirken, 40 kişi yaralandı. Tanıklar, bölgede büyük bir yıkım meydana geldiğini ve acil durum ekiplerinin enkaz altında kayıp kişileri aramak için çalışmalarını sürdürdüğünü aktardı.
Canlı Anlatım Özeti
